Recensie

Rampokan INT 1 Rampokan


Deze klassieker verscheen oorspronkelijk in twee delen. Het eerste deel “Java” verscheen al in 1998. Het afsluitende tweede deel “Celebes” verscheen zes jaar later, in 2004. Nu bijna tien jaar later achtte Oog & Blik de tijd gekomen om deze twee strips te bundelen in een mooie integrale editie op een iets kleiner formaat in de zogenaamde collectie classics, waar onder andere ook al “Maus” en “De kat van de rabbijn” in verschenen.

Rampokan belicht een stukje geschiedenis dat hier bij ons in België niet zo gekend is, het gaat over Nederlands Indië/Indonesië net na de tweede wereldoorlog. De strip is dan ook gemaakt door een Nederlander, Peter Van Dongen, die echter te jong is om alles zelf te hebben meegemaakt, de man is pas geboren in 1966 in Amsterdam. Zijn moeder was echter van Chinees-Indische afkomst en maakte deze periode nog mee als jong meisje. De tekeningen zijn pure klare lijn. Gelukkig is er geopteerd om de zwart wit tekeningen toch te ondersteunen met een extra bruintint wat de prachtige tekeningen nog iets extra's geeft.
http://www.lambiek.net/artists/image/d/dongen_van/dongen_top.jpg
De titel Rampokan verwijst eigenlijk naar de Javaanse term voor het tijgergevecht. Het doel van de rampokan was om de tijger of panters die werden losgelaten vanuit houten kisten te doden door middel van in wierook gedoopte lansen, voordat deze de cirkel van Javaanse krijgers konden doorbreken. De rampokan vond plaats tegen het einde van de Ramadan. Het symboliseert het overwinnen van het kwaad. Indien de tijgers of panters er in slaagden de cirkel te doorbreken, dan was dat een voorteken voor rampspoed.
Het hoofdpersonage Johan Knevel wordt dan ook vergeleken met de tijger en tijdens het lezen wordt je regelmatig geconfronteerd met de tijger en de rampokan. Het verhaal begint net na de tweede wereldoorlog, Nederlands Indie is bevrijd van de Japanners, maar er is een nationalistische beweging ontstaan die ijvert voor de onafhankelijkheid. De Nederlanders moeten zelf hun boontjes doppen en sturen soldaten naar hun kolonie om hun belangen te vrijwaren. Het leger bestaat uit een bont allegaartje vrijwilligers en geharde militairen. Er zijn jonge mensen die het als een groot avontuur zien en rijk willen worden zoals Frits De Zwart. Maar er zijn ook Hollanders die eigenlijk in Nederlands Indië zijn geboren en nu met gemengde gevoelens terugkeren: ze zitten nog vol nostalgische gevoelens over hun jeugd, maar vinden na de oorlog een ander land terug. Onder hen zijn er die terugkeren om zich aan te sluiten bij de rebellen zoals Erik Verhagen, een jonge communist, en anderen die op zoek gaan naar familie of kennissen uit hun jeugd zoals Johan Knevel.
Johan Knevel raakt al op de boot in de problemen als hij per ongeluk Erik Verhagen doodt door hem overboord te werken. Gelukkig heeft niemand het gezien, maar hij wordt toch geplaagd door visioenen van de dode Erik. Johan lijkt wat op Erik en houdt ook zijn persoonlijke papieren bij. Als Johan later door een vloedgolf wordt meegespoeld en wordt gered door rebellen kan hij zijn hachje alleen maar redden door de identiteit van Erik, waarvan hij persoonlijke papieren en foto’s op zak heeft, aan te nemen. Helaas kan hij zo moeilijker op zoek gaan naar Ninih, de baboe (dienstmeid) van de familie die hem eigenlijk heeft opgevoed.
http://www.lambiek.net/artists/image/d/dongen_van/dongen_rampokancelebes.jpg
Het verhaal is doorspekt met Indonesische woorden, gelukkig is er achteraan een alfabetisch overzicht opgenomen van de belangrijkste woorden zodat je toch vlot kan lezen. Aangezien sommige woorden regelmatig terugkomen is dit een betere oplossing dan met verklaringen onderaan de plaatjes te werken en zo verstoor je ook het leesritme minder.
Dit is zeker een aanrader. Het is een diep-menselijk verhaal geworden, gesitueerd op een locatie die voor ons minder voor de hand liggend is dan voor de Nederlanders, maar zo leren we ook dit stukje geschiedenis op een aangename manier beter kennen.



Dit is een officiële stripinfo.be recensie, geplaatst door een medewerker van ons team. stripinfo.be werkt samen met uitgevers om u deze recencies te brengen.