Recensie

Akira 1 Deel 1
2 Deel 2
3 Deel 3
4 Deel 4
5 Deel 5
6 Deel 6


AKIRA 1, 2, 3, 4, 5 en 6

tekeningen en tekst: Katsuhiro Otomo
genre: sciencefiction, pure vertelkunst

Een Japans stripepos.

600 v. Chr. Ergens in Griekenland zit een oude man op een kleine verhoging midden op een dorpsplein, te midden van tientallen mensen die zich in een kring om hem verzameld hebben. De man vertelt. Jong en oud luisteren ademloos. Hier is een meesterverteller aan het woord, met een verhaal dat alles heeft om een publiek geboeid te houden. Liefde en haat, list en bedrog, strijd, edelmoedigheid, velerlei gebeurtenissen, verhaalswendingen, overeenkomsten naast tegenstellingen, een scala van sentimenten en direct herkenbare menselijkheid.
Tussen het publiek zit een jonge man die rustig optekent wat deze beroemde verteller te vertellen heeft. Elke dag komt hij terug en de bladzijden rijgen zich aaneen. Deze jonge man heet Homerus en zijn aantekeningen monden uit in twee boeken: de ‘Ilias’ en de ‘Odyssee’.
Homerus heeft misschien nooit bestaan, maar ik stel me het ontstaan van deze wereldliteratuur ongeveer zo voor.

Toen ik de 6 delen van ‘Akira’ las, moest ik vaak aan Homerus denken. Ook hier is een verteller aan het woord die zijn publiek tot het laatste moment boeit, alleen heten ‘Achilles en Hector’ hier ‘Tetsuo en Kaneda’. De hoplieten zijn moderne soldaten (of straatbendes), de triremen zijn veranderd in vliegdekschepen, speren en zwaarden zijn vervangen door uiterst modern oorlogstuig, de sfeer is echter vergelijkbaar.

Bij Homerus spelen goden een belangrijke rol; het bovennatuurlijke is hier heel natuurlijk. In onze tijd neemt niemand Zeus en Pallas Athene serieus, maar de verhalen blijven ook de moderne mens boeien. Voor mij is er niet zo veel verschil tussen Zeus die met bliksems gooit en een strategische satelliet die met een reusachtige laserbundel de aarde teistert. Griekse halfgoden worden tegenwoordig vervangen door superman, de hulk en vergelijkbare helden. Katsuhiro bedenkt een substituut voor de goddelijke krachten uit de oude mythen en sagen: mutanten, als gevolg van geheime experimenten met drugs en/of geestverruimende middelen, beschikken over ‘psychedelische’ krachten van uitzonderlijke aard. ‘Prana’ uit het hindoeïsme, het Chinese ‘chi’ of het Japanse ‘ki’ * dat volgens mij zijn oorsprong vindt in het taoïsme, liggen ten grondslag aan de levensenergie die in ‘Akira’ leidt tot spectaculaire verschijnselen, die in het verleden uitsluitend voor de godenwereld werden gereserveerd.
Tetsuo, een van de hoofdrolspelers, zit zo vol levensenergie dat zijn lichaam opzwelt tot gigantische proporties. Akira tekent dit grandioos, waarbij het resultaat me ergens aan doet denken. In het Frans Hals Museum hangt een schilderij waarop god in de gedaante van een wolk Adam en Eva na de zondeval uit het paradijs stuurt. Tetsuo barstenvol levensenergie lijkt sprekend op de god van Cornelis Cornelisz.

Maar wat of wie is Akira? Het gaat om een jongetje, uitgedost als een sprookjesprins met een kort broekje, kekke handschoenen en een speelgoedscepter. De kinderlijke uitstraling wordt teniet gedaan door een stenen gezichtje, dat iets verraadt van het gevaar dat dit kind behelst. Akira was de oorzaak van Tokio’s vernietiging die aan de vertelling voorafgaat. De gemuteerde mens is hier een zo groot gevaar voor de hele mensheid, dat de vergelijking met de H-bom niet overdreven is.
Hoe kan dit gevaar bezworen worden? Daarover gaat deze strip van zes kloeke delen.

Als tekenaar van gebouwen en moderne stadsgezichten is Katsuhiro een klasse apart. Het zal moeite kosten om met woorden de desolate, deprimerende stadsruïnes te beschrijven die Katusuhiro in ‘Akira’ met zoveel overtuiging neerzet. De stadsgezichten en onttakelde fabriekshallen zijn soms adembenemend en geven de strip een geheel eigen sfeer.
Een van de verwijten die antistrippers maken tegen dit medium is dat de plaatjes niets aan de fantasie overlaten. Grote stukken in ‘Akira’ bevatten geen tekst en het kost heel wat fantasie om je voor te stellen (ondanks de tekeningen) wat er precies gebeurt.** De chaotische gevechten, de voortdurende krachtsexplosies van Katsuhiro’s halfgoden, zijn niet gemakkelijk te volgen, maar dat is hier geen probleem.

Een buitengewoon origineel en spannend verhaal, dat door een meester wordt verteld of geschrekend (geschreven en getekend).***

Dit was mijn derde kennismaking met de Japanse stripwereld en het smaakt naar meer.

* Terug te vinden in de vechtkunsten ‘Tai-chi-chuan’ en ‘Aikido’. De kracht die door de meridianen (energiebanen) bij de acupunctuur loopt wordt ook chi of qi genoemd.
** Omdat de paginanummers ontbreken kan ik helaas geen voorbeelden aangeven.
*** Dit is niet door mij bedacht maar door Joost Pollman.



Dit is een officiële stripinfo.be recensie, geplaatst door een medewerker van ons team. stripinfo.be werkt samen met uitgevers om u deze recencies te brengen.